غائله ارامنه و جيلو

این متن ترجمه ای است به فارسی  از کتاب ” ایران آذربایجانی تدقیق راپوری” که در سال ۱۹۲۷ میلادی توسط یک مامورنظامی کشور ترکیه  به ترکی عثمانی نوشته شده است.  این کتاب در سال ۱۹۲۷ میلادی در آنکارا به زبان ترکی و با الفبای عربی چاپ و با قید “محرمانه” در دسترس مقامات  قرار گرفته است.  « در آذربایجان درناحیه “آواجیق ” و جنوب دریاچه اورمیه در ناحیه سولدوز زندگی می کنند. قره پاپاق های ساکن آواجیق به خود «آیروم» می گویند. تقریباً صد سال قبل که اینان تحت اداره ترکیه بودند احتمالاً در زمان تحدید حدود درایران مانده اند. در اصل از جنوب قافقاز از اطراف «گویجه گول» به این منطقه آمده اند. قره پاپاق ها در ترکیه در منطقه «قره کوسه»، «کوله صور»، «تاشلی چای» و سایر روستاها زندگی می کنند. قره پاپاق های یا آیروم ها شعور ترکی خود را محافظه کرده اند. رئیسشان “علی قولوخان امیر تومان” در “کلیسا کندی” مرکز “آواجیق” ساکن است. این شخص در عین حال نائب الحکومه آواجیق می باشد. در سایه این مأموریت دولتی با استفاده از نفوذش از منطقه محافظه می کند و در سایه نفوذش برمردم درمقابل حکومت ایران از خودش حفاظت می کند. فرمانده سابق شمالغرب محمد حسین خان آیروم ازهمین قره پاپاق های آواجیق بوده و فامیل “علی قولوخان” می باشد. آیروم های آواجیق ساکنان ۵۶ روستا را تشکیل می دهند. علاوه بر آواجیق، قره پاپاق های آیروم در چالدیران و سوکمن آووا هم زندگی می کنند.قره پاپاق های سولدوز هم در اصل با قره پاپاق های آواجیق فامیل هستند و جمعیت ۲۵۰ روستا را تشکیل می دهند. قسمتی از این روستاها به صورت مخروبه است. شش سال قبل در فتنه سیمیقو مناطق سلماس، اورمیه- ساووجبلاغ اشغال و منطقه سولدوز و قره پاپاق ها هم ضرر غائله ارامنه و جيلو...ادامه مطلب

دیزمار در موقعیت جغرافیایی N3850 E4628 در استان آذربایجان شرقی واقع است. دیزمار ارسباران در چهارچوب شهرستان‌های'>های جلفا،مرند،شبستر ،هریس،تبریز و ورزقان قرار دارد. دکتر یوسف دیزماری می نویسد:بهادری‌های دیزمار آذربایجان شرقی و قره‌پاپاق های ساکن در منطقه سولدوز آذربایجان غربی، در اصل از یک ریشه‌اند و هر دوی آنها در زمان سلطنت فتحعلیشاه قاجار از ولایت عمدتاً مسلمان و شیعه نشین ایروان به ایران کوچ نموده‌اند. به نظر می‌رسد که محال بورچالوی گرجستان بخاطر اسکان ایل بوزچالو به این نام مشهور شده است. بوزچالوها در اصل ترکمن بودند و همانند سلاجقه و قاجارها کم کم هویت مستقل بخود گرفتند. آنها از چغان ماوراءالنهر آمده و در منطقه وسیعی بین شرق همدان و شمال غرب اراک (سلطان آباد) ساکن شدند. در اوایل صفویه جهت جلوگیری از قتل عام اقلیت‌های قومی پراکنده و ضعیف قفقاز از قبیل ارامنه و گرجیان بدست قوم  لزگی بدستور شاه طهماسب صفوی از داخل ایران به اطراف بیگلربیگی چوخورسعد (ایروان فعلی) و بورچالوی گرجستان کوچانیده شدند. بورچالو به دو ناحیه گرمسیر( که در داخل گرجستان فعلی قرار دارد) و سردسیر (کوهستانی که در داخل ارمنستان فعلی قرار دارد) تقسیم می‌شود. قره پاپاق‌ها و بهادری‌‌های دیزمار در زمان فتحعلیشاه قاجار از ناحیه سردسیر بورچالو به ایران مهاجرت کردند و روس‌ها در بورچالوی سردسیر(کوهستانی) ارامنه را اسکان دادند. در سال 1237 هجری قمری بوزچلوهای ساکن ایروان به فرمان عباس میرزا ولیعهد فتحعلیشاه قاجار به  آواجیق (کلیسا کندی سابق از توابع شهرستان چالدران استان آذربایجان غربی) و از آنجا به خوی،سلماس، ارومیه و در نهایت به سولدوز (نقده فعلی) رسیدند. غائله ارامنه و جيلو...ادامه مطلب

ساخلیان ساخلار گلوگاهینیدر بخش قاراپاپاق در آواجیق از کتاب تاریخ ایل قاراپاپاق می خوانیم:شیوع نام «قاراپاپاق» و چنین نام گذاری توسط ساکنین ترکیه، سخت مطلوب نایب السلطنه می‌شود و لذا می‌بینیم به هنگام غائله ارامنه و جيلو...ادامه مطلب

- ماجرای اخیر برای من بهانه ای شد تا بپردازم به  «چولو» های دیارم دشت سولدوز که در امتداد خط ساحلی جنوب دریاچه اورمیه. البته شکر و سپاس که امروزه به مدد زایشگاه های مجهز و طبیبان مجرب که به اعجاز اسطر غائله ارامنه و جيلو...ادامه مطلب

اقامتگاه بوم گردی قاراپاپاق اولین اقامتگاه بومگردی شهرستان نقده و یکی از بزرگترین اقامتگاه‌های استان آذربایجان غربی است که با بافتی کاملا سنتی در دل روستای تاریخی حسنلو واقع شده است.

غائله ارامنه و جيلو...

نقداي كه ملك زر خريد دربار بود، بدين معني نيست كه براستي يك ملك معتني به (به قول سندي كه در صفحات پيش آمده، قريه منفعت خيز) براي دربار بوده و دربار به دليل درآمد آن، اقدام به خريد آن از افشارها كرده غائله ارامنه و جيلو...ادامه مطلب

   قره پاپاق هشت عشيره بود، هر عشيره براي سواران خود يك فرمانده و دو ياور (يا سلطان) داشت كه مجموعاً زير نظر فرمانده كل يعني رئيس ايل بودند، بدين ترتيب 24 نفر صاحب منصب يا افسر داشتند كه به هر كدام 1 غائله ارامنه و جيلو...ادامه مطلب

غائله ارامنه و جيلو...

نام بزچلو، برچلو، بورچالی در نقشه جهان مناطق شمالغربی استان مرکزی و حوالی کمیجان را برچلو یا بزچلو مینامند . واژة برچلو ، بزچلو ، برچلوئی و بزچلوئی پسوند نام خانوادگی بسیاری از مردم و اهالی استان مرک غائله ارامنه و جيلو...ادامه مطلب

بوزچلّو، بزچلّو

بوزچلّو (بزچلّو) ، از طوایف ترک زبان و شیعه مذهبِ عراقِ عجم که گروههایی از آنان از قرن یازدهم به نواحی آذربایجان انتقال یافته اند. 

غائله ارامنه و جيلو...